Vertrouwen Aan het werk
met risicojongeren
van de Cariben
 
 
Vertrouwen - Aan het werk met risico­jongeren van de Cariben werd op dinsdag 11 september 2018 in het Curaçao­huis in Den Haag gepresenteerd.

In december vond de boek­presentatie op Bonaire plaats.

In Vertrouwen vertellen 40 kinderen, jongeren, ouders en professionals op Bonaire over opgroeien in de Cariben en de uitdagingen daarbij. Het slavernij­verleden, armoede, huiselijk geweld en andere omstandigheden maken veilig hechten al generaties lang lastig en bedreigen daarmee gezond opgroeien en het bouwen aan een evenwichtige samenleving. Hulp aan deze kinderen vraagt een bijzondere aanpak. Op Bonaire is een methode (Forsa) ontwikkeld die wel de juiste ondersteuning biedt. Met vertrouwen in de toekomst kunnen jongeren en hun ouders door met hun leven.

In Vertrouwen schetst Karin Kloosterboer in woord en fotografie de huidige situatie van kinderen die op de eilanden in het Caribisch deel van Nederland en ons Koninkrijk opgroeien. Ook worden de Forsa-methode en de belangrijkste ingrediënten daarvan beschreven, evenals achtergronden en historie van Bonaire en de Cariben. Zo geeft het boek een compleet tijdbeeld van de jeugd op Bonaire en wat we kunnen doen om ook hen vooruit te helpen.

112 pagina's - Paperback

€ 19,75 (EU) of $ 23,= (CN) - ex. verzendkosten.
112 pagina's
Paperback
Vertrouwen begint bijna meteen met interviews. Persoonlijke verhalen van kinderen, jongeren, ouders en professionals op Bonaire. Samen schetsen zij een beeld hoe het is om op het eiland op te groeien en op te voeden, welke uitdagingen sommige kinderen en ouders daarbij tegenkomen en hoe professionals proberen kinderen 'op het juiste pad' te krijgen als het mis gaat. De driehoek kind–ouders–professionals staat centraal en ieder speelt daarin zijn eigen rol. De woorden komen nagenoeg letterlijk uit de monden van deze drie groepen.

Voor de lezer die de voorkeur geeft aan zakelijker informatie, zijn de delen erna interessant. Zij vertellen een vergelijkbaar verhaal over Bonaire, haar bewoners en cultuur, over opvoeden en veilig hechten, over orthopedagogisch centrum Stichting Project en over de kansen om beschadigde, onthechte kinderen en hun ouders te helpen. Om ze een realistisch toekomstperspectief te bieden en met nieuwe kracht vooruit te gaan, met Forsa.

Vertrouwen is geschreven in opdracht van Stichting Project Bonaire.
Vertrouwen bestaat voor een derde deel uit foto’s: van de geïnterviewden, van jeugd op Bonaire, van het eiland zelf. De interviews vonden zoveel mogelijk plaats op de favoriete plek van de geïnterviewde op Bonaire. Daar zijn ook de meeste foto's gemaakt. Vaak begon het gesprek dan al op weg naar deze lievelings­plek. In enkele gevallen was de favoriete plek te privé of was het praktisch niet mogelijk om het interview daar te houden.

De lezer leert het eiland (nog beter) kennen aan de hand van de lievelings­plekken van de geïnterviewde kinderen, jongeren, ouders en professionals.
Vertrouwen richt tot uiteenlopende lezers. Zoals lezers die graag verhalen over mensen lezen, die meer willen weten over de jeugd en opgroeien op de eilanden in het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden en Bonaire in het bijzonder. En lezers die willen weten hoe risico­jongeren van de Cariben in Europees Nederland opgroeien en hoe zij het best ondersteund kunnen worden. Het boek zal zowel jeugd­professionals aanspreken als ouders en anderen die meer willen weten over hechting en het slavernijverleden in relatie tot kinderen en jongeren.

Vertrouwen is geschreven in heldere taal, zonder jargon. Het boek is hopelijk interessant voor lezers op Aruba, Bonaire, Curaçao, Nederland, Saba, St. Eustatius en St. Maarten.
De kinderen en jongeren in Vertrouwen hebben allemaal iets van doen (gehad) met ortho­pedagogisch centrum Stichting Project omdat ze in problemen kwamen en hulp nodig hadden. In die zin zijn het geen 'doorsnee-kinderen'. Toch zijn hun achtergrond en leven niet heel anders dan van hun leeftijds­genoten op Bonaire. Met de problematiek die ten grondslag ligt aan het ontsporen van sommige kinderen - zoals armoede, verwaarlozing, geweld, onveilige hechtingsrelaties - hebben veel kinderen op het eiland te maken. De kinderen vertellen over hun leven en over opgroeien op een eiland.

Enkele citaten "Het is vandaag mijn laatste dag in het Langverblijf­huis. Ik ben er in april 2015 samen met mijn zusje komen wonen. Ik was toen elf jaar. Daarvoor woonde ik samen met mijn zusje voor vier jaren in Rincon bij een pleeggezin." (Meisje, 14 jaar)

"Waarom ik niet bij mijn moeder woon? Ik had kleine problemen en toen heeft ze gezegd: 'Ik wil je niet meer in huis'." (Jongen, 13 jaar)

"Als ik groot ben wil ik kinderen. Acht of tien, of nee, toch twee. Ik ga ze eten geven, kleren kopen, dure schoenen. En liefde. En tijd." (Jongen, 14 jaar)

"Bij Forsa had ik mijn eerste kerstdiner met mensen aan een tafel. Dat was een droom." (Jongen, 20 jaar)
De vaders en moeders die in Vertrouwen aan het woord komen hebben - net als de geïnterviewde kinderen en jongeren - contact (gehad) met Stichting Project. Dat was omdat hun kind en zij ondersteuning nodig hadden. Zij zijn gevraagd naar hun leven, naar hun eigen opvoeding, de manier waarop zij deze op hun kinderen overbrengen en naar hun ervaringen met de hulpverlening. Ook hun verhalen staan symbool voor veel ouders op Bonaire en de rest van de Cariben.

Enkele citaten "Van jongs af aan was duidelijk dat er iets aan de hand was. Hij functioneert niet als andere kinderen. Je moet dingen soms heel goed aan hem uitleggen." (Moeder)

"Met een tas ging hij weg. Ik zei: 'Dit is het beste voor jou, ik blijf van je houden.' Het was heel moeilijk om te doen en ik was zo bang dat ik hem kwijt zou raken!" (Moeder)

"Het grootste probleem, denk ik, is dat de moeder geen goed dak boven haar hoofd heeft. In Nederland wordt dat geregeld maar hier niet. Hier gebeurt niks. Hun handen en voeten zijn vast, dat is het probleem. Er zou een beetje een oog moeten komen op wat de moeder doet en dat ze ergens kan wonen met de kinderen." (Stiefvader)

"Mijn man gebruikte geweld. Tegen mij en de kinderen. Drie jaar geleden had hij me zo hard geslagen dat ik breuken had en bont en blauw zag. Toen is hij tien dagen opgesloten en daarna sloeg hij niet meer, maar was alleen maar brutaal. Hij praat en praat en denkt niet wat hij praat (…) Nu zijn de dingen weer veranderd. Want omdat mijn zoon thuis zit en niks serieus neemt, wordt de vader weer geïrriteerd. Hij is weer begonnen met slaan. Vijf dagen geleden was het weer zover. Niet een beetje, nee, hard en veel. Alles is weer begonnen." (Moeder)

"Zelf ben ik op Aruba geboren maar met zes weken ben ik met mijn oma naar Bonaire gegaan. Ik heb later twee jaar in Nederland gewoond en een jaar of zes op Aruba, en verder altijd op Bonaire. Ik ben opgevoed door anderen dan mijn moeder en vader. Mijn ouders hadden problemen en gingen scheiden en hadden nieuwe gezinnen. Dus het probleem van opgevoed worden door niet je echte vader en moeder, ken ik door en door. Ik weet hoe dat werkt... zo is het. Dat is nog steeds moeilijk." (Stiefvader)

"Mijn droom is: ik wil al mijn kinderen terug thuis. En het gaat een beetje sloom maar toch gaat het. En mijn andere droom is: ik wil mijn eigen bedrijf. Een snèk. Dan ga ik zelf lekkere dingen maken. En dan kunnen mijn kinderen helpen in de keuken, want zij houden van koken. En met mooie tekeningen, want mijn dochter kan goed tekenen." (Moeder van zeven kinderen)

"Zeker heb ik dromen! De gevangenis is natuurlijk geen goede plaats. Ik ben een persoon die veel kan hebben en weinig kan hebben. Ik probeer overal van te leren. Het is niet mijn eind­station hierbinnen. Ik heb dromen met mijn kinderen en kleinzoon en ik ga ook weer trouwen." (Vader)
In Vertrouwen vertellen 20 professionals hun verhaal. Het zijn medewerkers van Stichting Project en andere jeugdorganisaties op het eiland. Ze vertellen over hun aanpak, hun drijfveren en de manier waarop hun eigen leven en opvoeding daar onderdeel van uitmaakt.

Enkele citaten "Het is onze taak om ervoor te zorgen dat zij weer vertrouwen in zichzelf krijgen. En dat ze ondervinden dat er wel mensen zijn die je kunt vertrouwen." (Directeur Stichting Project)

"Vaak is het heel praktisch wat ik doe. Dan kom ik bij ouders en zie dat ze geen eten hebben of geen goed bed. Dan zorgen we dat ik de volgende keer spullen bij me heb, zonder er woorden aan vuil te maken." (Gezinsbegeleider)

"Ik zou willen dat er veel meer wordt gekeken waarin kinderen goed zijn en wat er goed gaat, in plaats van steeds uit te gaan van probleemgedrag. Soms komt er een kind hier en dan blijkt dat ie goed kan zingen of whatever. Start daarmee, gebruik dat!" (Orthopedagoog)

"Dat je een rotsvast vertrouwen en geloof moet hebben in de menselijke capaciteit, de menselijke mogelijkheden van ieder mens. Hoe dom iemand ook is, hoe agressief en verdorven die persoon ook is. (…) Heb compassie." (Orthopedagoog)

"Bij jeugdzorg konden ze je de huid vol schelden en bij Stichting Project waren dezelfde ouders coöperatief. Je zag dat ze vertrouwen hebben in Forsa. Ze voelen zich gerespecteerd en in hun kracht gezet als ouder." (Oud-directeur Jeugdzorg)

"Mijn droom voor het eiland is dat het gemiddelde gezin hier ooit een redelijk inkomen kan genieten. Die armoede is vreselijk." (Teamleider vmbo)
Mick Schmit, oprichter en directeur van Stichting Project, heeft een speciale aanpak op Bonaire ontwikkeld voor kinderen, jongeren en hun ouders: Forsa.

Forsa staat voor kracht. Een kracht die heel hard nodig is om iets te betekenen voor de kwetsbare jeugd op Bonaire en de rest van de Cariben.

De aanpak blijkt steeds opnieuw te werken voor kinderen en jongeren van acht tot achttien jaar met hechtings­problemen, met name in het Caribisch gebied. En voor hun ouders.

Ervarings­leren in groeps­verband vormt een belangrijke schakel in de Forsa aanpak. Stap voor stap wordt het vertrouwen van een kind opnieuw opgebouwd. Vertrouwen in zichzelf en in de wereld zodat hij zich ook kan richten op de toekomst.

"Het groeps­gevoel, en dingen uitspreken, en jongeren zelf verantwoording geven over wat ze doen en hoe daar mee om te gaan… dat trekt mij. Daar geloof ik gewoon in. En dat kun je heel ver door laten gaan. Als je het maar op de juiste manier doet." (Directeur Stichting Project)
Karin Kloosterboer (1962) is auteur en kinder­rechten­deskundige. Zij heeft ruime ervaring in verschillende functies waarbij advisering, pleitbezorging, onderzoek en communicatie over kinder­rechten centraal staan. Zo werkte ze onder meer als coördinator van de eerste Kinder­rechts­winkel in Nederland (Amsterdam) en als kinder­rechten­deskundige bij de Raad voor het Jeugd­beleid, Defence for Children en Unicef Nederland. Ze schreef uiteenlopende publicaties voor verschillende doelgroepen.

Vanaf 2009 is Karin nauw betrokken bij de situatie van kinderen in het Caribische deel van het Koninkrijk der Nederlanden. Zij coördineerde en verrichte een uitgebreid onderzoek naar deze 'koninkrijks­kinderen' op de zes eilanden, dat vanaf 2013 veel in beweging zette. Daarnaast publiceerde ze het boek 'Kind op een eiland' waarin uitspraken en foto’s van kinderen staan.

Vanuit haar organisatie Kind met recht adviseert, onderzoekt en publiceert Karin in opdracht van (lokale) overheden, organisaties en onderzoeksinstituten op de eilanden en in Europees Nederland. In al haar werk staat jeugd­participatie voorop: 'niet alleen praten over, maar ook met kinderen'.
"Schrijnend, ontroerend en zo indrukwekkend. Die ongelooflijke kracht van kinderen, ouders en professionals die niet opgeven!"

"Een prachtig tijdbeeld (…). Goud waard!"

"Waardevol en mooi."

"Het kan dus wel! Met de juiste aanpak kun je kinderen helpen. Ook in de Antillen."

"Prachtig, super toegankelijk geschreven, mooie interviews. Een mooie analyse van de situatie op Bonaire wat betreft armoede, slavernijverleden etc."

"Voor 'Vertrouwen – Aan het werk met risicojongeren van de Cariben' zijn 40 kinderen, ouders en professionals op een door henzelf gekozen locatie geïnterviewd. Ze hebben opvallend openhartig hun persoonlijke ervaringen gedeeld met Kloosterboer die de gesprekken prettig leesbaar heeft samengevat. Voor jeugdprofessionals in de Cariben, bestuurders en politici (ook en misschien wel vooral in Den Haag) is het boek verplichte literatuur, maar het is evenzeer lezenswaardig voor alle anderen die ook met de Bonairiaanse samenleving begaan zijn."
Voor meer: koninkrijksrelaties.nu en www.bonaire.nu

"Wat een mooie, ontroerende en ook schrijnende verhalen. En fantastisch opgeschreven."

"Het is verleidelijk om hier maar met citaten te blijven strooien, want Karin Kloosterboer is erin geslaagd om het vertrouwen te winnen van de kinderen, maar ook van de ouders. Daarnaast geven de interviews met de mensen die bij Stichting Project werken een helder inzicht in de werkwijze." (ikkiseiland.com)
 
ISBN: 978-90-828877-0-9
112 pagina's - Paperback

Binnenkort ligt het boek op Bonaire en Curaçao in de boekhandel.

In Europees Nederland kun je het boek hier bestellen! (€ 19,75 excl. € 4,25 verzendkosten). Bol.com heeft het boek ook in het assortiment.

De opbrengsten van het boek gaan naar het werk van Stichting Project en de Forsa aanpak.
Vertrouwen Aan het werk!