Van 14 tot 21 juli was ik met collega Jan Murk van Nidos in Mexico-stad. Eerder schreven we – samen met Joris van Wijk – een handboek over alleenstaande minderjarige asielzoekers. Nu mochten we 54 kinderbeschermers uit heel Mexico trainen. Mensen die dagelijks de afweging moeten maken wat het beste is voor het kind dat ze voor zich hebben en dat doorgaans eigenlijk naar de Verenigde Staten wil. Waanzinnig betrokken werkers die zeer bereid waren om te leren van elkaar en van ons. Het werd een intensieve en prachtige week. Erna spraken we nog met zo’n 20 overheidsmensen die een poging doen om de migratie van kinderen (en hun ouders) door Mexico in goede banen te leiden.
Vluchtelingen die in Nederland gezinshereniging aanvragen, krijgen maar in 14% op tijd – dat wil zeggen binnen een half jaar – antwoord van de Immigratie- en Naturalisatie Dienst.*) Gemiddeld moeten ze 330 dagen wachten op een beslissing, die ook negatief kan zijn. Waarom het zó lang duurt, is onduidelijk. Bijna een jaar wachten… in spanning of je wel of niet met je gezin mag verder leven, hoe het met ze gaat, of ze nog wel geld en eten hebben om het te redden. Het is extra wrang als je weet dat er wél heel strikt wordt omgegaan met de eis aan degenen die een verzoek voor ‘nareis’ van gezinsleden indienen: dat moet binnen drie maanden nadat ze een verblijfsvergunning krijgen.
*) Ministerie van Justitie en Veiligheid, Rapportage Vreemdelingenketen 2017. Verschenen op 30 april 2018.
Van januari 2018 tot maart 2019 werkt Kind met recht samen met het Verwey-Jonker Instituut, KIS en Stichting Kinderpostzegels. We ondersteunen de transitie van jeugdhulp aan asielzoekerskinderen die met ingang van januari 2019 van het COA overgaat naar gemeenten.
De algemene transitie van de jeugdhulp in 2015 heeft laten zien dat het goed regelen van jeugdhulp een ingewikkelde opgave is. De situatie van kinderen in de asielopvang is nog complexer door de omstandigheden in de opvangcentra, de regelmatige verhuizingen, de vaak lange periode van onzekerheid na een impactvolle vlucht, taalproblemen en cultuurverschillen.
In het project inventariseren we wat er nu al goed gaat in de jeugdhulp aan (alleenstaande) asielzoekerskinderen, wat er beter kan en waar ondersteuning nodig is. Waar we kunnen, bieden we ondersteuning of zoeken we partners die dat kunnen. Om een goed beeld te krijgen van de behoeften praten we met gemeenten, jeugdhulpaanbieders, andere professionals en uiteraard met asielzoekerskinderen en ouders zelf. We werken samen met de VNG, Nidos, COA en anderen om te zorgen dat goede jeugdhulp aan deze kwetsbare groep kinderen wordt gewaarborgd.
Dinsdag 13 februari opende staatssecretaris Blokhuis van VWS het nieuwe Ervaringsleercentrum van Stichting Project, het orthopedagogische centrum op Bonaire.
Ik mocht erbij zijn. Het was mooi om weer te merken hoe bezield de mensen van Stichting Project hun werk doen en dat vol inspiratie overbrengen op de staatssecretaris.
Bij het Ervaringsleercentrum (ELC) komen jongeren die problemen op school of thuis ondervinden. Vaak heeft dat te maken met hechtingsproblematiek. Bij het ELC krijgen ze structuur, rust, aandacht en begeleiding bij activiteiten. Zo kunnen ze meedoen aan karate, creatieve activiteiten, horeca en keuken, muziek, surfen en allerlei groepsactiviteiten. Daardoor ontwikkelen zij zich verder en krijgen ze weer zin in leren en in het leven. Zie ook Bonaire.nu.
December 2017
Bijna Kerst, maar waarschijnlijk niet wit. Jammer, want het lijkt alsof het hele land wat zachter wordt als het sneeuwt. Mensen worden weemoedig, sommigen baldadig (ik) en het brengt jeugdherinneringen boven.
De fabel ‘Als ik weer klein ben’ van Janusz Korczak sluit daar naadloos op aan. Hij schreef het boek al in 1925. Ik las het jaren geleden, maar bij herlezen raakte het me extra.
Een uitgebluste leraar verandert terug in een kleine schooljongen. Hij beschrijft zijn dagen tussen thuis en school en daaruit blijkt mooi hoe volwassenen het gedrag van kinderen vaak totaal verkeerd begrijpen. Hoe kinderen nou eenmaal helemaal in het ‘nu’ leven. Als er betoverende sneeuw valt, is dát waar het om gaat en dan kún je gewoon niet opletten in de klas. Bij kinderen is echt verdriet diep en rauw en plezier is volle pret. Die intensiteit zijn veel volwassenen onderweg kwijtgeraakt. Maar soms komt het boven, zoals wanneer er sneeuw valt. Of als het Kerst is met herinneringen aan vroeger. Een goed moment om dit boek te lezen; een aanrader voor iedereen die kind is geweest en dat (af en toe) nog weet.
Janusz Korczak was een Poolse kinderarts, pedagoog en kinderboekenschrijver (1879-1942) die gezien kan worden als de grondlegger van kinderrechten. Hij had – zeker voor die tijd – revolutionaire ideeën over opvoeden en omgaan met kinderen. Zo liet hij kinderen een eigen parlement, gerechtshof en krant organiseren. Hij werd een legende omdat hij in 1942 weigerde om de bijna 200 joodse kinderen uit het weeshuis dat hij bestuurde, in de steek te laten. Hij vergezelde ze naar het vernietigingskamp Treblinka waar ze werden omgebracht. Alle boeken van Korczak zijn zeer lezenswaardig en nog altijd actueel.
Vandaag is het 20 november, Kinderrechtendag. Als je ziet wat kinderen overal ter wereld nog hebben te verhapstukken, dan is zo’n speciale dag geen overbodige luxe. Maar we zouden eigenlijk wel iedere dag zo’n kinderrechtendag kunnen gebruiken.
Ik ben alweer twee weken terug uit Bonaire, waar ik verschillende mooie opdrachten doe voor de kinderrechten op het eiland. Eén daarvan is het maken van een boek over de kinderen van Stichting Project en de manier waarop dit orthopedagogisch centrum kinderen en ouders helpt. Ik sprak daarvoor met bijna 30 kinderen, jongeren, ouders, professionals. Zoals met de 19-jarige jongen die een tijd bij Stichting Project heeft gewoond en toen heeft leren duiken. Hij vertelt vol passie dat zijn droom is uitgekomen: nu is hij divemaster. Terwijl het eerst flink mis dreigde te gaan met hem. Stuiterend van enthousiasme zegt hij: “Beter in het water tussen de vissen dan in de bak tussen de criminelen.”
En er was de moeder die haar dilemma uitlegt. Haar man is “een goede man die trouw is en voor ons gezin zorgt”, maar het is ook een man die regelmatig zijn geduld verliest en dan “door het lint gaat” tegen haar en de kinderen. Ze kan niet langer aanzien hoe hij haar twee zoons behandelt. Ze ziet dat het schadelijk is voor haar oudste. En ze wil de cirkel doorbreken; zijzelf en haar man werden in hun jeugd ook mishandeld. Aan het eind van het gesprek zegt ze dat ze nu zeker weet dat ze bij hem weggaat.
Het zijn maar twee van de indrukwekkende, schrijnende, ontroerende, hoopvolle en hopeloze verhalen. De wereld op Bonaire in een notendop.
Binnenkort spreek ik nog meer kinderen, ouders en professionals en het boek zal in 2018 verschijnen. Het wordt mooi!
September 2017
Onlangs bracht Youtube-reisvlogger Erik Conover een mooie video uit over Bonaire.
Dat het een prachtig eiland is, kun je daar goed op zien. Dat de bewoners zeer gedreven zijn om het leven van kinderen die er opgroeien te verbeteren, weet niet iedereen.
Kind met recht voert de komende tijd mooie nieuwe opdrachten uit waarin we adviseren en ondersteunen. Later meer daarover.
Juli 2017
In het land waar ruimte en natuur geen issue zijn omdat er genoeg van is, waar mensen je vrolijk begroeten met “Hej, hej!” en alle tijd nemen om je de weg te wijzen of anderszins te woord te staan. Waar verschillende culturen vreedzaam met elkaar lijken om te gaan en waar je omringd wordt door Villa’s Kakelbont… Het eerste land ook waar – in 1979 – in de wet werd bepaald dat ouders hun kinderen niet mogen slaan. En waar jonge ouders gebruik kunnen maken van een ruim verlof (samen 490 dagen). Waar je vrij mag kamperen omdat het land van iedereen is. In zo’n land kun je goed voelen dat de mogelijkheden onbegrensd zijn. Heel inspirerend!
“No one puts their children in a boat Unless the water is safer than the land”
(Regels uit Home, van Warsan Shire)
Eind 2015 kwamen er 1.008.616 mensen over zee naar Griekenland, Sicilië en Malta. Ze kwamen grotendeels uit landen als Syrië, Irak en Afghanistan en werden in een survey bevraagd naar hun motieven om de oversteek te maken. Ruim 80% was gevlucht voor vervolging, oorlog, honger en onveiligheid, 18% motiveerde zijn komst met economische motieven. Heel anders dus dan de geluiden over ‘gelukszoekers’ kunnen doen vermoeden.
Het onderzoek Mapping Refugee Reception In the Mediterranean: First Report of the Evi-Med Project is half juni gepubliceerd.
Juni 2017
Er wordt nogal wat onzin verteld over asielzoekers. Soms maak ik me er druk om, maar steeds vaker trek ik mijn schouders op omdat je anders geen leven meer hebt.
Grote bewondering heb ik dan ook voor mensen die wel blijven protesteren tegen populistisch geklets over vluchtelingen. En mijn bewondering is des te groter als dat gepaard gaat met een helder verhaal over hoe het wél zit. Hoogleraar migratierecht Thomas Spijkerboer is iemand die dat kan. Ook nu weer in een zeer lezenswaardig artikel in de Groene. Verplicht leesvoer, zeker voor degenen die ons land besturen.
Juli 2018
Mei 2018
April 2018
December 2017
September 2017
Juli 2017
Juni 2017